Zülfü Livaneli
20 Haziran 1946 yılında Mustafa Sabri Livaneli ve Şükriye Livaneli’nin çocukları olarak Konya’da dünyaya geldi. Henüz küçük yaşlardayken müzikle ilgilenmeye başladı ve bağlama çalmayı öğrendi.
1964 yılında Ülker Tunçay ile evlenen Livaneli çiftinin 1966’da kızlarıAylin Livaneli dünyaya geldi.
Politik duruşu sebebiyle, 1971’de yaşanan darbe sonrasında cezaevine giren sanatçı 1972 yılında İsveç’e yerleşti.
Stockholm’da bir yıl müzik eğitimi gördü. 1973’te ilk albümü Chants Revolutionnaires Turcs’ü Belçika’da yayınladı. 1975 yılında mezun olduktan sonra, çalışmalarını uzunçalar olarak kaydetti. Bağlama çalarak yaptığı geleneksel türkü formundaki müziğiyle batı enstrümanlarını bir arada kullanıyordu. Zengin ve farklı bir müzikal altyapı oluşturmaya başlamıştı.
1976’da Otobüs filminin müziklerini yazan sanatçı, daha sonraki yıllarda da filmler için beste yapmaya devam etti.
Nazım Hikmet'in şiirlerinden bestelediği şarkılarını, 1978 yılında yaptığı "Nazım Türküsü" albümünde bir araya getirdi. Müziği geniş kitlelere ulaşmaya başladığında, dünyaca ünlü pek çok müzisyenin de ilgisini çekmeye başladı. Maria Faranduri ve Mikis Theodorakis'le çeşitli ülkelerde konserler verdi, plaklar doldurdu.
Ekim 1986'da Cengiz Aytmatov'un daveti üzerine Federico Major, Yaşar Kemal, Arthur Miller ve diğer ünlü sanatçı ve düşünürlerin katıldığı Issyk - Kul Forumu'nda yer aldı.
1987’de senaryosunu da yazdığı ilk filmi “Yer Demir Gök Bakır” için kamera arkasına geçti. German Camera Award ve San Sebastián International Film Festival tarafından ödüle layık görülen ilk filmin başarısı büyük oldu.
1988’de çektiği ikinci uzun metrajlı filmi, “Sis”te, ünlü aktör ve yönetmen Elia Kazan rol alıyordu. Kazan’ın aktör olarak rol aldığı son film olan Sis, Montpellier Mediterranean Film Festival ve Valencia Festival of Mediterranean Cinema gibi iki önemli festivalden de ödülle döndü.
1993’te sanatçı Şahmaran filmini çekti. Türkan Şoray ve Mehmet Balkiz’in başrollerinde oynadığı film, diğer iki filmine göre daha az ses getirdi. Şahmaran, 1976’dan itibaren yaklaşık 30 film bestelediği, aralarında, “Sürü”, “Yol” ve “Yılanı Öldürseler” gibi önemli yapımlar için yazdığı şarkılar da olan, film müziği çalışmalarının sonuncusuydu. Livaneli aynı yıl ilk kitabı olan "Diktatör İle Palyaço"yu yayınladı.
1994’te ikinci kitabı “Sosyalizm Öldü mü?” çıktı. Sanatçı aynı yıl, yerel seçimlerde İstanbul Büyükşehir Belediye başkanlığına aday oldu.
1996’da merkezi Paris’te bulunan UNESCO tarafından büyükelçi olarak seçildi.
1998'te,“Orta Zekalılar Cenneti", "Arafat'ta Bir Çocuk", "Livaneli Besteleri-Nota" kitaplarını yayınlayan sanatçı, 1999 yılında ikinci kez İstanbul Büyükşehir Belediye başkanlığına aday oldu.
2001 yılında "Bir Kedi Bir Adam Bir Ölüm", "Engereğin Gözündeki Kamaşma” kitaplarını yayınlayan Livaneli, 2002 genel seçimlerinde Cumhuriyet Halk Partisi İstanbul milletvekili seçildi.
2004 yılında partisinden istifa edip bağımsız milletvekili olan sanatçı, 2005’te, Mikis Theodorakis ve Kanada'da yaşayan bilim adamıApostolos Papageorgio ile birlikte, antik dönemin en önemli hekimlerinden biri olan Efesli Soranos adına verilen 'Soranos Dostluk ve Bilim Ödülü'nü aldı.
18 Temmuz 2006’da, Yunanlı besteci ve yorumcu Mikis Theodorakis adına verilmeye başlayan, Türk-Yunan dostluğuna katkıda bulunanların ödüllendirildiği Theodorakis Ödülü’nün sahibi oldu.
Livaneli, halen Vatan Gazetesi'nde köşe yazarlığı yapmakta ve UNESCO kültür elçiliği görevine devam etmektedir.
ÖDÜLLERİ:
Theodorakis ödülü - Temmuz 2006
Soranos Dostluk Ödülü - Ekim 2005
En İyi Film Müziği - Sürü-1978 - Sinema Yazarları Derneği (SİYAD)
En İyi Film Müziği - Yılanı Öldürseler -1982- Ankara Sanat Evi
Yılın Plağı Ödülü, Yunanistan - Maria Faranduri Livaneli Söylüyor -1982
Cannes Film Festivali Altın Palmiye Ödülü - Film Müziği-Yol -1982
Alman Plak Eleştirmenleri Derneği Yılın Plağı Ödülü - Maria Faranduri Livaneli Söylüyor -1993
Edison Ödülü, Hollanda - Maria Faranduri Livaneli Söylüyor -1983
Altın Plak Ödülü - Livaneli-Theodorakis- Güneş Topla Benim İçin -1986
Yılın Müzisyeni, Türkiye - 1984 Nokta Dergisi- Doruktakiler
Cannes Film Festivali - 1987 Özgün Bir Bakış
En İyi Yabancı Film Ödülü-San Sebastian Film Festivali, İspanya - Yer Demir Gök Bakır -1987
'Hıristiyan Sinema Örgütü -OCIC'
Köln Foto Kino Fuarı, B. Almanya - 1987 'Altın Kamera' (Jurgen Jurges)
En İyi Film Yönetmeni, Türkiye - 1989 Nokta Dergisi- Doruktakiler
Montpellier Festivali Altın Antigone Birincilik Ödülü - 1989 Sis
Valencia Altın Palmiye Birincilik Ödülü - Sis- 1989 En İyi Yönetmen Ödülü
Avrupa Film Akademisi En İyi Film Adaylığı - 1989 Sis
Fransız Eleştirmenlerince Avrupa'nın En İyi On Filminden biri - 1989 Sis
En İyi İkinci Film Ödülü - 1989 Antalya Film Festivali-Sis
Abdi İpekçi Ödülü - 1996
Abdi İpekçi Ödülü - 1997
Balkan Edebiyat Ödülü, Türkiye, 1997 Engereğin Gözündeki Kamaşma
Premio Luigi Tenco Uluslararası Besteci Ödülü, San Remo, İtalya - 1999
37. Antalya Altın Portakal Film Festivali Yaşam Boyu Onur Ödülü - 1999
Yunus Nadi Roman Ödülü, Türkiye - 2001 Bir Kedi Bir Adam Bir Ölüm
ALBÜMLERİ:
1973-Chants Revolutionnaires Turcs
1975-Eşkiya Dünyaya Hükümdar Olmaz
1977-Merhaba
1978-Nazım Türküsü
1978-Otobüs(Sdt.)
1979-Alamanya Beyleri
1979-Atlının Türküsü
1980-Günlerimiz
1980-İnce Memet Türküsü
1982-Livaneli Söylüyor
1983-Yol (Sdt.)
1983-Eine Auswahl
1983-Ada
1984-İstanbul Konseri
1985-Güneş Topla Benim İçin
1986-Zor Yıllar
1987-Gökyüzü Herkesindir
1988-Film Müzikleri
1990-Crossroads
1993-Saat 4 Yoksun
1995-Neylersin
1996-Janus
1996-Yangın Yeri
1997-Livaneli & Theodorakis: Birlikte
1999-London Symphony Orch. Plays Livaneli
1999-Unutulmayanlar
2002-Nazım Türküsü (yeniden basıldı)
